Күйік – әлем бойынша емделуі ең күрделі жарақаттардың бірі болып қала береді. Ол жоғары өлім-жітім және аурушаңдық көрсеткіштеріне себеп болады. Алайда, австралиялық зерттеушілер мұндай жағдайларда науқастардың өмірін сақтап қалуға және сауығу барысын едәуір жақсартуға мүмкіндік беретін жаңа тәсілдерге үміт артып отыр деп хабарлады Advanced Therapeutics журналында.
Аделаида университеті және Аделаида Корольдік ауруханасының (RAH) ғалымдары дермалық алмастырғыштар – зақымданған теріні алмастыруға арналған биохимиялық заттар – саласындағы соңғы жетістіктерді зерттеп, олардың инфекциямен күрестегі және тіндердің қайта қалпына келуіндегі маңызын атап өтеді. Зерттеушілердің айтуынша, тері ауыстыру сынды дәстүрлі емдеу тәсілдері бірнеше онжылдықтар бойы қолданылып келе жатса да, олар жеткілікті дәрежеде жазылуды және инфекцияны бақылауды қамтамасыз ете алмай келеді. Бұл жағдай науқастардың ауруханада ұзақ жатуына және денсаулық сақтау шығындарының күрт артуына себеп болады.
Зерттеу авторлар – доктор Златко Копецкий мен доктор Бронвин Дирман – тиімді әрі қауіпсіз шешімдер әзірлеудің маңыздылығы бұрын-соңды болмаған деңгейде екенін айтады.
«Инфекция – күйік шалған науқастарда асқыну мен өлімнің басты себебі осы. Біз дәстүрлі шеңберден шығып, инфекцияның алдын алуға және тіндерді қалпына келтіруге бағытталған жаңа емдеу тәсілдерін дамытуымыз керек», – дейді UniSA жанындағы Болашақ салалар институтының ғылыми қызметкері, доктор Копецкий.
Жыл сайын Австралияда 2423 адам күйік жарақатымен ауруханаға түседі, олардың 74%-ына тері трансплантациясы сияқты хирургиялық араласу қажет болады. Әлем бойынша жылына 180 000 адам күйік салдарынан көз жұмады, ал шамамен 10 миллион адам ауруханаға жатқызылады. Бұл жаһандық денсаулық сақтау жүйесіне 112 миллиард АҚШ долларына жуық шығын әкеледі.
Зерттеуде қазіргі кезде қолжетімді көптеген тері алмастырғыштардың антимикробтық қорғанысты қамтымайтыны атап өтіледі. Бұл – күйік жараларының бактериялық инфекция мен сепсиске жоғары бейімділігін ескергенде – аса маңызды мәселе.
Kerecis Исландияның таза суларында ауланған атлант треска балығынан жасалып, жаңартылатын энергия көздері арқылы өңделеді. Бұл материал өзінің табиғи омега-3 май қышқылдарын сақтап қалады, олар күшті антимикробтық әсерге ие және жараның жазылуын жылдамдатады. Ал NovoSorb BTM-нің полиуретанды матрицасы тіпті инфекция жұққан жараларда да құрылымдық тұрақтылықты қамтамасыз етіп, тіндердің қалпына келуіне қажетті тірек ұсынады.
«Бұл материалдар – құрылымдық қолдауды инфекцияға қарсы қорғаныспен үйлестіретін көпфункционалды терапияларға көшуіміздің айқын белгісі. Әсіресе антибиотиктерге төзімді инфекциялар бүкіл әлемде өршіп тұрған қазіргі жағдайда, мұндай жаңалықтардың маңызы ерекше», – деп толықтырды ғалым.
Мақалада 3D-форматтағы дермалық құрылымдарға тікелей антимикробтық агенттерді енгізу арқылы жасушалардың өсуін қолдап, антибиотиктер мен уақытша таңғыштарға тәуелділікті азайтуға шақырылады. Инфекциямен күрестен бөлек, зерттеушілер күйіктен кейінгі тыртықсыз жазылуды емдеудің болашақ бағыты ретінде атап көрсетеді. Интеллектуалды биоматериалдарды жасушалық терапиямен біріктіре отырып, ғалымдар терінің толық функционалдығын қалпына келтіретін әдістерді дамытуда. Мұндай жетістік – бүкіл әлем бойынша миллиондаған күйік құрбандары үшін сауығу үдерісін түбегейлі өзгертетін серпіліс болуы мүмкін.