Климат пен тамақ: көзге көрінбейтін қауіп
Климаттың өзгеруі азық-түліктің бұзылу жылдамдығын арттырып, әлем бойынша жүздеген миллион адамды ауруға шалдықтырып жатыр. Бұл – жаһандық жылынудың аса талқылана бермейтін, бірақ өте қауіпті салдарының...
Бөлім: Ғылым тарихы
Перу: 5000 жыл бұрын өмір сүрген асыл әйелдің құпиясы ашылды
Перуде 3000–1800 жылдар аралығында өмір сүрген жоғары мәртебелі әйелдің жақсы сақталған денесі ежелгі Асперо қаласының қирандыларынан табылды. Бұл қала Перудің батысында, Тынық мұхитынан небәрі 0,7...
Марстағы тіршілік із: Curiosity көміртек айналымын тапты
NASA-ның Curiosity марс зерттеушілері Марста көміртек айналымының болғанын растайтын маңызды дәлелдер тапты. Бұл жаңалық Қызыл планетада бір кездері тіршілікке қолайлы орта болғанын болжайды. Калгари университетінің...
Арал теңізі: Экологиялық апаттың Жердің мантиясына әсері
Ғалымдар Арал теңізінің орны әлі күнге дейін біртіндеп көтеріліп жатқанын анықтады. Бұл — Жердің ішкі қабаты, яғни мантиядағы қозғалыстың нәтижесі. Табиғаттағы бұл өзгеріс Арал апатының...
900 жылдық жұмбақ: итбалық терісі Францияға қалай жетті?
XII–XIII ғасырларға тиесілі Франциядағы монастырьлардан табылған ондаған сирек қолжазбалар теңіз итбалығының терісімен қапталған болып шықты. Бұл тұжырым ғ Royal Society Open Science журналында жарияланған зерттеуде...
Вирусқа қарсы сағыз
Бүгінде жаһандану үдерісімен қатар әлем жұртшылығына жұқпалы аурулар төндіретін қауіп күшейіп отыр. Соңғы жылдардағы COVID-19 пандемиясы мен H1N1, SARS, Ebola, Zika және H5N1 (құс тұмауы)...
Неліктен қазіргі адамдардың беті неандертальдар мен шимпанзелерге қарағанда кішірек?
Қазіргі адамдардың бет сүйектері ерекше – олар кішкентай әрі жалпақ. Бұл, әсіресе, бізбен туыстас неандертальдардың ірі жақ сүйектері мен үлкен мұрындарымен салыстырғанда анық байқалады. Дегенмен...
Марстан жұмбақ «өрмекші жұмыртқаларына» ұқсайтын тас тапты
NASA-ның Perseverance марсоходы Марстың Жезеро кратерінде геологиялық жағынан ерекше тас анықтады. Бұл тастың сыртқы түрі жүздеген ұсақ түйіршіктердің шоғырлануына ұқсап, ғалымдарды оның пайда болу механизмі...
Жасанды интеллект уақыт пен күнтізбені оқуда қиналады
Ғалымдар жасанды интеллект жүйелерінің уақытты анықтау мен күнтізбе күндерін есептеуде елеулі қателіктер жіберетінін анықтады. Жасанды интеллект технологиясы эссе жазу, сурет салу және күрделі талдау жүргізу...
Моңғолиядағы 2100 жылдық топырақтан табылған хан әскерлерінің қалдықтары
Моңғолияның оңтүстігіндегі ежелгі топырақтан табылған хан әскерлерінің қалдықтары б.з.д. II ғасырдағы халықтардың арасындағы қақтығыстардың қатал шындығын ашып көрсетеді. Археологтардың айтуынша, бұл әскерлер өздерінің жаулары –...