18-19 қазанда Астанада мәдениеттер мен философиялардың, технологиялар мен инновациялардың дүниетанымы, табиғатпен өзара іс-қимыл призмасы арқылы болашақ образын түсіну туралы CONNECTED-2024 халықаралық конференциясы өтіп жатыр.
Іс-шараның негізгі вертикалдарының бірі «Болашақтағы білім мен ғылым» (Future Education And Science) деп аталды. Панельдік сессияларға қатысушылар жаһандық көшбасшылық үшін зияткерлік капиталды қалыптастыру, жоғары білімнің бәсекеге қабілеттілік стратегиясын құру және заманауи сын-қатерлер мен мүмкіндіктерді ескере отырып, ғылымның жаңа моделін әзірлеу мәселелерін талқылады.
«Болашақтағы білім мен ғылым» трегінің мәселесі жедел технологиялық прогресс пен жаһандық өзгерістер жағдайында білім беру мен ғылыми қызметтің қолданыстағы модельдерін қайта қарау қажеттілігі болып отыр. Қазіргі білім беру жүйесі көбінесе экономика мен қоғамдағы жылдам өзгерістерге бейімделе алмайды. Дәстүрлі оқыту және зерттеу әдістері болашақтың күрделі мәселелерін шеше алатын мамандарды даярлауда жеткіліксіз болуы мүмкін.
«Жоғары білімнің жаһандық бәсекеге қабілеттілігі: стратегия құру» панельдік сессиясы барысында спикерлер халықаралық аренада жоғары білім беру саласындағы бәсекелестік қазіргі әлемнің қарқынды өзгерістері жағдайында өткір бола түсуде деген қорытындыға келді. Білім жаһандық сипатқа ие болып жатыр және енді оның нақты шекарасы жоқ.
Университеттер мен білім беру мекемелері оқытудың жоғары сапасын қамтамасыз етіп қана қоймай, сонымен қатар әлемнің түкпір-түкпірінен студенттер мен зерттеушілерді тартатын стратегияларды әзірлеу қажеттілігі мәселесіне тап болып жатыр. Инновациялық тәсілдерді енгізу, бағдарламаларды интернационалдандыру, сондай-ақ бизнеспен және мемлекеттік құрылымдармен әріптестікті дамыту маңызды аспектілер болып саналады. Мұндай стратегияны қалыптастыру университеттерге жаһандық экономика үшін мамандардың жаңа буынын тиімді дайындауға мүмкіндік береді.
Қазақстан Республикасының Ғылым және жоғары білім министрі Саясат Нұрбек бүгінгі таңда Қазақстанның білім беру жүйесінің алдында базалық ғылымдардың оқу бағдарламасының қолда бар негізін жоғалту немесе білім берудің консервативті өзегін сақтау дилеммасы тұрғанын атап өтті. Министрлік басшысының айтуынша, түбегейлі өзгерістердің көп бөлігі жасанды интеллектке байланысты.
«Алғаш рет шын мәнісінде құрал болып табылмайтын құрал ойлап табылды. Жасанды интеллект бізбен сөйлесе алады және жаңа концепциялар жасай алады. Біз жансыз нәрсемен не туралы сөйлесеміз? Бұл мәселелердің барлығы сөзсіз жоғары білім беру саласына да қатысы бар», — деп атап өтті министр.
Оқу процесінде ЖИ қолдану мәселесін спикерлер бірнеше рет көтерді. Coursera компаниясының EMEA бойынша басқарушы директоры Николя Фуко Coursera платформасында жарияланған курстарды құруда жасанды интеллект қандай рөл атқаратынын айтты.
«Coursera-ның артықшылығы – курсты оқушылардың жақсы нәтижелерге қол жеткізу үшін жасанды интеллектті пайдалануы. Бұл практикалық және маңызды мәселе. Мысалы, оқытушының жұмысын алайық және масштабтау тұрғысынан білім туралы ойланайықшы. Сіз 400 миллион студентке сабақ бересіз, мұғалімнің, дәлірек айтқанда цифрлық көмекшіңіздің көмегімен құқық, тіл және т.б. үйрете алатыныңызды елестетіп көріңізші», – деп атап өтті Николас Фуко.
Сондай-ақ, Coursera платформасын Қазақстан мұғалімдерінің жұмысына енгізу жоспарлары айтылды. Саясат Нұрбек мектепке дейінгі мекемелерден бастап жоғары мектеп буынына дейінгі барлық деңгейдегі педагогтардың жақын арада платформаны пайдалана алуы, сол арқылы өз біліктілігін арттыруы туралы келіссөздер жүріп жатқанын атап өтті.
Coursera платформасымен ағымдағы ынтымақтастыққа келетін болсақ, қазақстандық оқытушылар әзірлеген 5 курс жүктелді және олар қазір бүкіл әлемге қолжетімді болды.
Жалпы алғанда, Connected-2024 конференциясына әлемнің 20-дан астам елінен 1500-ге жуық делегат қатысып жатқанын айта кетейік. Қазіргі заманның негізгі сын-қатерлері мен мүмкіндіктерін талдау мақсатында конференция жаһандық құндылықтарды ілгерілетудің маңыздылығына сенетін әлемнің әртүрлі елдерінен келген өзгеріс агенттерін, сондай-ақ білім мен сараптаманы саналы түрде қолдануды біріктіреді. Бұл жасап жүрген нәрселері әлеуметтік өзгерістерге әкелетін және жеке адамдардың дүниетанымына әсер ететін адамдар, әлеуметтік қозғалыстар мен ұйымдар.
Олардың қатарында футурологтар, философтар, инновациялар мен технологиялар саласындағы көшбасшылар, қоғам және мемлекет қайраткерлері, дін қайраткерлері, әлемдегі жетекші EdTech компаниялардың, халықаралық ұйымдардың, трансұлттық корпорациялардың және т.б. құрылтайшылары мен өкілдері бар.
Іс-шара Open Mind форматында өтіп жатыр. Сананың бұл моделі бейтарап бағалауды, қарым-қатынастың ашық форматын және көзқарастардың икемділігін, іс-шараның барлық қатысушыларының әртүрлі көзқарастарды қабылдауға дайындығын болжайды. Бұл тақырыптарды неғұрлым жан-жақты талдауға, жемісті диалогқа және әлемнің болашақ бейнесін қалыптастыру процесінде қазіргі заманның сын-қатерлеріне жауаптарды да, инновациялық шешімдерді де бірлесіп іздеуге ықпал етеді.
Іс-шараның екінші күні Chatham House анонимді талқылау қағидатына сәйкес өтеді. CONNECTED конференциясының бас демеушісі еліміздегі жетекші агроөнеркәсіптік холдинг – AITAS холдингі. Іс-шараның стратегиялық серіктестері ҚР Ғылым және жоғары білім министрлігі, ҚР Оқу-ағарту министрлігі, Білім беруді тұрақты дамыту қоры.