Эбола вирусының өлім көрсеткіші шамамен 50%-ды құрайтын ең қауіпті патогендердің бірі. Бұл жаһандық денсаулық сақтау мен қауіпсіздікке айтарлықтай қатер төндіреді. Осы мәселеге шешім табу мақсатында Миннесота университеті мен Орта батыс антивирустық дәрі-дәрмектерді анықтау орталығының (AViDD) зерттеушілері Эбола вирусына бағытталған алғашқы нанодене негізіндегі ингибиторларды жасап шығарды.
Наноденелер дегеніміз не?
Наноденелер – альпака сияқты жануарлардан алынатын шағын антиденелер. Олардың көлемі кішкентай болғандықтан, олар ірі антиденелер жете алмайтын вирустың немесе адам тіндерінің бөліктеріне енуге мүмкіндік береді.
COVID-19 пандемиясы кезінде зерттеушілер COVID-19-ға қарсы 9 түрлі нанодене жасаған. Енді осы технологияны пайдалана отырып, ғалымдар Эбола вирусына қарсы екі жаңа нанодене ингибиторын – Nanosota-EB1 және Nanosota-EB2 жасап шығарды.
Наноденелердің жұмыс істеу тәсілі
Эбола вирусы адам жасушаларына жабысу үшін қолданатын бөлігін қорғаныс қабатының астында жасырады. Nanosota-EB1 осы қабатты ашуға жол бермей, вирустың жасушаларға жабысуын тоқтатады. Ал Nanosota-EB2 вирустың жасушаға енуіне қажетті бөлігін нысанаға алып, оның таралуын тежейді. Зертханалық сынақтарда Nanosota-EB2 әсіресе тиімді екенін дәлелдеді, бұл Эболамен ауырған тышқандардың өмір сүру деңгейін айтарлықтай арттырды.
Бұл наноденелер Эбола вирусымен бір топқа жататын судандық және марбургтік вирустарды емдеуге жол ашуы мүмкін. Мұндай икемділік зерттеушілер жасаған нанодене жобалаудың жаңа әдісіне байланысты.