Австралияның Оңтүстік аймағында қауіпті жаңа есірткі толқыны туралы ескерту жарияланды. Университеттің (UniSA) ғалымдары жүргізген алғашқы зерттеу нитазен деп аталатын аса күшті синтетикалық опиоидты анықтады. Оның әсері морфиннен 1000 есе, ал героиннен ондаған есе күшті.
Зерттеу барысында ғалымдар инъекциялық жабдықтар, пластик пакеттер, флакондар және сүзгілердің 300 үлгісін химиялық талдаудан өткізді. Нәтижесінде 5%-ында нитазен іздері табылды, көбіне героинмен аралас күйде және қолданылған шприцтерде.
Өлім қаупі және жасырын араласу
2020–2024 жылдары Австралияда нитазеннен болған 32 өлім тіркелді. Олардың 84%-ында зардап шеккендер препарат құрамында бұл опиоид барын білмеген.
Нитазен көбіне фентанил және героин сияқты заңсыз есірткілерге жасырын қосылады, бұл дозаланудан өлу қаупін күрт арттырады.
«Нитазен – айналымдағы ең күшті синтетикалық опиоидтардың бірі. Олардың кейбірі фентанилден де қауіпті», – дейді зерттеу жетекшісі, доцент Кобус Гербер (UniSA).
Қосымша қауіп – ксилазин
Кейбір үлгілерде нитазенмен бірге ксилазин анықталды – бұл тек ветеринарлық седатив, адамға қолдануға рұқсат етілмеген. Ол ауыр жанама әсерлерге әкелуі мүмкін:
- терінің некрозы;
- ұзақ уақытқа созылған седация;
- тыныс алу депрессиясы.
Алдын алу және бақылау
Зерттеушілер пайдаланылған есірткі құралдарын химиялық талдау – есірткі жеткізіліміндегі жаңа қауіптерді ерте анықтаудың тиімді әдісі екенін айтады. Мұндай деректер жедел ескерту жүйелеріне, медициналық қызметтер мен қауымдастықтарға жылдам хабарлауға мүмкіндік береді. Сондай-ақ ғалымдар нитазенге арнайы тест-жүйелерді енгізу және қоғамдық денсаулық туралы хабарламаларды күшейту қажет екенін атап өтті.
«Кездейсоқ әсер – басты қауіп. Стандартты доза өлімге әкелуі мүмкін, әсіресе құрамда не барын білмеген адамдар үшін», – дейді зерттеу авторы Эмма Келлер.