Фотосурет:tanym media
Бүгінгі таңда роботтар көптеген өнеркәсіп салаларында қолданылып жатса да, медицина саласында олардың үлесі ең жоғары — 27,3%-ды құрайды. Бұл көрсеткіш медициналық қызметтер мен технологиялардың күрделілігіне, сондай-ақ адамдарға сапалы көмек көрсетуге деген сұраныстың артуына байланысты. Медицинадағы роботтар адамның жұмысын жеңілдетіп қана қоймай, адам қолы жете бермейтін салаларда қызмет етіп, өмір сапасын жақсартуға ықпал етіп отыр.
Медицина саласында роботтардың қолданылу бағыттары туралы айтатын болсақ: Медицинада роботтар әртүрлі қызметтерде кеңінен қолданылады. Ең басты бағыттардың бірі — хирургия. Робот-хирургиялық жүйелер дәрігерлерге күрделі операцияларды жоғары дәлдікпен орындауға мүмкіндік береді. Мысалы, “Да Винчи” робот-хирургиялық жүйесі кішігірім кесулер арқылы күрделі операциялар жасауға арналған. Бұл жүйе хирургтардың қолдарының қозғалысын қайталап, сезімтал аймақтарға жетуге мүмкіндік береді, соның арқасында пациенттің қалпына келу уақыты қысқарады және асқыну қаупі азаяды.Одан бөлек, роботтар диагностикада қолданылады. Роботтандырылған жүйелер дәрігерлерге дененің ішіндегі кескіндерді алу және оларды жоғары дәлдікпен талдау мүмкіндігін береді. Мысалы, жасанды интеллектпен жабдықталған роботтар үлкен көлемдегі медициналық деректерді өңдеп, аурудың ерте белгілерін анықтауға көмектеседі, бұл ерте кезеңде емдеуді бастауға жағдай жасайды.Оңалту және физиотерапияда да роботтардың рөлі ерекше. Қозғалыс қабілетін жоғалтқан науқастар үшін арнайы роботтар физиотерапия жаттығуларын орындауға көмектесіп, бұлшықет күшін қалпына келтіруге септігін тигізеді. Мұндай құрылғылар, әсіресе, инсульт алған науқастарға үлкен көмек көрсетеді.
Медицинадағы инновациялық роботтар және зерттеулер
Медицинадағы роботтар тек хирургия мен диагностикада ғана емес, сонымен қатар инновациялық бағыттарда да қолданылады. Мысалы, микророботтар — бұл кішкентай роботтар қан тамырларының ішінде еркін қозғалып, дәрілерді нақты зардап шеккен аймақтарға жеткізе алады немесе ісік жасушаларын жоюға көмектеседі. Бұл технология әлі зерттелу үстінде болғанымен, оның болашағы зор деп күтілуде.
Тағы бір инновациялық бағыт — телемедицинадағы роботтар. Алыс аймақтардағы пациенттерге көмек көрсету үшін дәрігерлер арнайы роботтардың көмегімен қашықтан операциялар жүргізе алады. Мұндай роботтар дәрігердің әрбір қимылын дәл қайталап, қажет болған жағдайда науқасқа жедел көмек көрсетуге мүмкіндік береді.Медицинадан кейін роботтар автокөлік өндірісі, электроника, ауыл шаруашылығы және логистика салаларында жиі қолданылады.
Роботтар көптеген өнеркәсіп салаларында тиімділікті арттырып, адамдардың өмір сапасын жақсартуға ықпал етуде. Әсіресе медицина саласында роботизация деңгейінің ең жоғары болуы — осы саланың күрделілігі мен адам денсаулығына тікелей әсерімен түсіндіріледі. Медицинадағы роботтар дәрігерлерге жаңа мүмкіндіктер ұсынып, емдеу сапасын арттыруға көмектеседі. Алдағы уақытта роботтар денсаулық сақтау саласындағы ең маңызды көмекші құралдардың бірі ретінде өз орнын бекітетіні анық.
Аяжан Серікқызы