Фотосурет NASA/JPL-Caltech
Лондондық зерттеушілер қаладағы температураны 3,6 F-қа төмендетуге көмектесетін қарапайым әдісті ұсынады.
Жаңа зерттеулер Лондондағы ең ыстық күндерде қаланың шатырларын ақ түске бояу арқылы температураны айтарлықтай төмендетуге болатынын көрсетеді.
Лондон шатырларын ақ түске бояу көшедегі температураны Фаренгейт бойынша 3,6 градусқа (Цельсий бойынша 2 градус) дейін төмендетуге көмектеседі, деп хабарлайды Ұлыбритания астанасын салқындатудың ең тиімді әдістерін зерттеген жаңа зерттеу.
«Біз Лондон сияқты қалалар қолдана алатын бейімделу мен жылуды төмендетудің көптеген әдістерін жан-жақты зерттедік және салқын шатырлардың өте ыстық жазғы күндерде температураны төмендетудің ең жақсы әдісі екенін анықтадық», — деді зерттеудің жетекші авторы Оскар Брусс, Лондон Университет колледжінің қала метеорологиясы мен қоршаған ортаны модельдеу бойынша оқытушысы. «Басқа әдістердің маңызды қосымша артықшылықтары болды, бірақ олардың ешқайсысы қала аудандарындағы сыртқы температураны бұл деңгейге дейін төмендете алмады».
Көптеген ірі қалалар сияқты, Лондон да жаһандық температураның көтерілуіне байланысты қиын жағдайда тұр, өйткені ол жылуды сіңіруге бейімделген. Қара түсті ғимараттар, асфальтты жолдар және жерасты теміржол желілері оны «қалалық жылу аралына» айналдырады, мұнда қала аудандары маңындағы ауылдық жерлерге қарағанда әлдеқайда жылырақ болады. Қаланың жоспарлаушылары температураның үнемі көтерілуіне бейімделудің жолдарын іздестіруде.
2023 жылдың 4 шілдесінде «Geophysical Research Letters» журналында жарияланған зерттеу барысында ғалымдар климаттың өзгеруіне байланысты қаланы салқындатудың ең тиімді әдістерін зерттеді. Олар шатырларда күн батареяларын орнату, шатырларды ақ түске бояу немесе шағылыстыратын жабынмен (оларды «салқын шатырлар» деп атайды) жабу, шатырларды жасыл желекпен жабу, көшелерге көбірек өсімдіктер отырғызу және кондиционерлеуді кең көлемде қолдану сияқты әртүрлі стратегиялардың әсерін зерттеді.
Зерттеу үшін олар Лондонның 3D компьютерлік моделін жасап, 2018 жылдың жазындағы ең ыстық күндері (температура 95 градус Фаренгейтке немесе 35 градус Цельсийге жеткенде) қаланы салқындатудың әртүрлі әдістерін қолдану арқылы 11 түрлі климаттық симуляция жүргізді. Барлық симуляциялар әрбір техниканы кең көлемде қолдануды қарастырды.
Нәтижелер көрсеткендей, ақ түске боялған немесе шағылыстыратын жабынмен жабылған «салқын шатырлар» кең көлемде қолданылғанда, сыртқы температураны орта есеппен 2 F (1,2 C) және кейбір аудандарда 3,6 F-қа дейін төмендетті. Көшелерге жасыл желек отырғызу және күн батареялары температураны шамамен 0,5 F (0,3 C) төмендетсе, жасыл шатырлардың әсері шамалы болды. Кондиционерлер тұрғын үйлерді салқындата алады, бірақ олар Лондонның орталығында сыртқы температураны 1,8 F арттырады.
Зерттеудің бірнеше шектеулері болды, соның ішінде зерттеушілер тек сыртқы температураға назар аударып, биоәртүрліліктің артуы және ғимарат ішіндегі төмен температура сияқты басқа араласулардың шығындары мен пайдасын ескермегенін жазған.
«Осы шектеулерге қарамастан, біздің нәтижелеріміз Лондондағы ыстық жазғы күндерде ең үлкен салқындату әсерін тудыратын араласулар туралы бастапқы мәліметтер береді деп күтеміз», деп жазды зерттеуші.
Назым МАЛИККЫЗЫ