Қазақ егіншілік және Өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтының ғылыми ұжымы Қазақстанның оңтүстік-шығысындағы негізгі суармалы дақылдарды – күздік бидай, қант қызылшасы, соя және жүгеріні тамшылатып суару және жамылғы дақылдарын тікелей себу негізінде өсіру технологияларын әзірлеу жөніндегі жобаны іске асырды.
Суға тәуелділіктің шиеленіскен проблемасы Қазақстанның ұлттық қауіпсіздігіне қауіп төндіреді. ҚазҒЗИ ғалымдары су тапшылығы, табиғи ресурстардың сарқылуы жағдайында ауыл шаруашылығын су үнемдеу технологияларына кешенді көшіру міндетін шұғыл шешу қажет екеніне сенімді.
Жабық дақылдарды тиімді пайдалану бойынша зерттеу Қазақстан үшін өте өзекті. Бұл технологиялар суармалы егістіктің өнімділігін арттыруға, топырақтың құнарлылығын сақтауға және парниктік газдар шығарындыларын азайтуға, дақылдардың фитосанитарлық жағдайын басқаруға, суармалы суды ұтымды пайдалануға ықпал етеді.
Жабық дақылдар-егін жинау үшін емес, топырақты жабу үшін отырғызылатын өсімдіктер. Жабық өсімдіктер топырақ эрозиясының алдын алуға, топырақтың ылғалдылығын оңтайландыруға, зиянкестер мен арамшөптермен күресуге көмектеседі.
Зерттеу тобы Қазақстанның оңтүстігі мен оңтүстік-шығысындағы негізгі суармалы дақылдарды – күздік бидайды, қант қызылшасын, соя мен жүгеріні тамшылатып суару кезінде жабық дақылдарды және тікелей себуді пайдалана отырып өсіру технологиясын әзірлеуді ұсынды.
Бұл технология жылына екі дақылдың кепілді өсірілуін, суармалы су шығынын және аудан бірлігіне пестицидтік жүктемені азайтуды, топырақ құнарлылығын сақтауды және қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз етеді.
Нәтижесінде суармалы егістіктің бірлігінен өнім шығымы едәуір артады. Алынған нәтижелер Қазақстанның оңтүстігі мен оңтүстік-шығысы үшін топырақ құнарлылығының сақталуын және өсімін молайтуды, парниктік газдардың секвестрленуін, суармалы су шығынын, суармалы егістіктің әлеуетті өнімділігіне қол жеткізуді қамтамасыз ететін суармалы егіншіліктің түбегейлі жаңа жүйесін әзірлеу үшін негіз бола алады.